Toezicht en handhaving

Werkzaamheden op locatie (bestemmingsplan, omgevingsvergunning)

De gemeente is belast met toezicht op de naleving en handhaving van de eisen in bestemmingsplannen.

Tevens is de gemeente belast met het toezicht en de handhaving van de voorschriften die zijn verbonden aan omgevingsvergunningen (indien de gemeente het bevoegd gezag is).

In een aantal gevallen is niet de gemeente, maar de provincie (ontgrondingen op land en regionale wateren), de Minister van Infrastructuur en Milieu (Noordzee; ontgrondingen in Rijkswateren), de Minister van Defensie (defensie-terreinen) of de Minister van Economische Zaken (mijnbouw-activiteiten) degene die de omgevingsvergunning verleent. In die situaties is de provincie resp. de betreffende minister degene die met het toezicht op de naleving en handhaving van voorschriften belast is.

Beschermen van archeologische monumenten, omgang met archeologische vondsten, handhaven opgravingsverbod

De Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed houdt namens de Minister van OCW toezicht op:

• het archeologiebestel (met name het functioneren van het certificeringsstelsel en het functioneren van de certificerende instellingen in het bijzonder);
• de omgang met vondsten (inclusief het functioneren van de gemeentelijke en provinciale depots);
• de omgang met archeologische monumenten;
• het naleven van het verbod tot opgraven zonder certificaat.

Werkzaamheden archeologisch uitvoerder (bedrijf, gemeente)

- werkzaamheden zonder certificaat
Er is geen toezicht op werkzaamheden waarvoor geen certificaat verplicht is (zoals consultancy, bureau-onderzoek, specialistisch onderzoek) en ook niet verkregen is.

- werkzaamheden onder certificaat
Het correct naleven van BRL SIKB 4000 en de KNA-protocollen is geborgd via de certificering. Indien de werkzaamheden niet conform die eisen verlopen zie Klachten.

Werkzaamheden universiteiten

Universiteiten en hogeschool met Master of Bachelor archeologie zijn niet verplicht zich daarvoor te laten certificeren als het onderzoek onderdeel is van het lesprogramma. Zij zijn wel verplicht te werken conform de KNA-protocollen. Als een universiteit of hogeschool de opgraving bedrijfsmatig verricht is een  certificaat wel verplicht. De Inspectie O&E is belast met het toezicht op de werkzaamheden van universiteiten die opgravingen verrichten.