Begrippen

De gemaakte afspraken over kwaliteitsverbetering legt SIKB vast in verschillende soorten officiële documenten. We gebruiken daarbij verschillende systemen: certificatie, accreditatie, inspectie en visitatie. Op deze pagina een uitleg over de belangrijkste begrippen.

Beoordelingsrichtlijnen beschrijven de manier waarop certificatie-instellingen toetsen of een organisatie voldoet aan de technische eisen voor het behalen of behouden van een certificaat. Een veel gebruikte afkorting voor het woord beoordelingsrichtlijn is BRL. In de BRL wordt beschreven aan welke technische en organisatorische eisen een organisatie / product moet voldoen om in aanmerking te komen voor een certificaat. Deze beschrijvingen worden uitgewerkt in protocollen. Indien beschikbaar wordt daarbij gebruik gemaakt van NEN's. Iedere BRL heeft een nummer (bv BRL SIKB 2000). Met de subnummering wordt duidelijk gemaakt welke protcollen bij deze BRL horen (bv protocol 2002 hoort bij BRL SIKB 2000).

Protocollen zijn een uitwerking van een beoordelingsrichtlijn (BRL) of van een accreditatieschema (AS). Een protocol bevat de beschrijving van de technische eisen waaraan activiteiten moeten voldoen. Indien beschikbaar wordt daarbij gebruik gemaakt van NEN's. Aan het nummer van een protocol kunt u zien bij welke BRL het protocol hoort. Protocol 1001 hoort bij BRL 1000; protocol 7003 hoort bij BRL SIKB 7000.

NEN's (NEN-normen): beschrijving van de standaardmanier waarop regelmatig herhaalde activiteiten moeten worden uitgevoerd, vaak inclusief beschouwende achtergronden en een statistische onderbouwing. SIKB maakt gebruik van NEN-normen, maar maakt zelf geen NEN-normen: dat doet het Nederlands Normalisatie-instituut (NEN) in Delft. Meer informatie staat op hun website, www.nen.nl. Normen opzoeken en bestellen gaat het snelst via deze link.

Normblad Dit beschrijft de eisen aan de essentiële processen bij het bevoegd gezag Bodem en ondergrond (Wbb, Bbk, Bodemenergie), inclusief een nadere precisering en uitwerking van algemene kwaliteitsprincipes, specifiek toegespitst op omgevingsdiensten,  gemeenten en provincies. SIKB kent 1 normblad, het normblad 8001/8002. Werkdocumenten bij een normblad zijn de BUM en de HUM.

BUM staat voor BesluitvormingsUitvoeringsMethode. Het document bevat een weergave van de wettelijke bepalingen voor een beoordeling, leidend tot een beschikking. De bepalingen zijn geordend volgens het werkproces en van toelichting voorzien. Er zijn BUM's voor beschikkingen op saneringen (BUM Wbb), bodemenergie (BUM's Bodemenergie voor provinciale taken en voor gemeentelijke taken) en voor Bemalingen.

HUM staat voor HandhavingsUitvoeringsMethode. Het document bevat een weergave van de bepalingen waar een instantie toezicht op uitoefent. De bepalingen zijn geordend volgens het werkproces en van toelichting voorzien. Een HUM is een richtlijn voor het omgaan met meldingen, het houden van toezicht en het zo nodig handhavend optreden. Er zijn HUM's voor toezicht op saneringen (HUM Wbb) en bodemenergie (HUM's Bodemenergie voor provinciale taken en voor gemeentelijke taken).

Bij certificatie wordt een organisatie (bedrijf of overheid) of product (bv grond) getoetst op basis van een beoordelingsrichtlijn (BRL). SIKB certificeert niet zelf, dat doen certificerende instellingen. Een Centraal College van Deskundigen (CCvD) beheert de BRL. Certificerende instellingen die bij SIKB aangesloten zijn toetsen een organisatie op basis van de BRL en geven het certificaat af. Er zijn 4 CCvD: CCvD Bodembeheer, CCvD Archeologie, CCvD Bodembescherming en CCvD Datastandaarden.

Bij accreditatie van een proces wordt een organisatie (bedrijf / overheid) getoetst op kwaliteitseisen in een accreditatieschema (AS). SIKB accrediteert niet zelf. Dit kan alleen gebeuren door de Raad voor Accreditatie (RvA). Het accreditatieschema wordt beheerd door het Accreditatiecollege, dat feitelijk een variant is van het CCvD en op hetzelfde dagdeel vergadert. SIKB heeft 2 Accreditatie Colleges, het Accreditatie College Bodembeheer en het Accreditatie College Bodembescherming.

Bij inspectie wordt de kwaliteit van een bodembeschermende voorziening vastgesteld. Dit gebeurt door een inspectie-instelling voor bodembeschermende voorzieningen (AS 6700), voor tanks (AS 6800) of voor IBC-werken (AS6900).

Bij visitatie wordt een omgevingsdienst  (of provincie, gemeente) met bevoegd gezag taken voor bodem bezocht door collega's van een andere omgevingsdienst provincie, gemeente. De visitatie wordt uitgevoerd op basis van het normblad 8001/8002, die worden beheerd door het Centraal College van Deskundigen Bodembeheer. Het is geen audit. Visitaties uitgevoerd bij de overheden die deelnemen in het project Kwaliteitsimpuls. Meer informatie zie POKB.