De openbare ruimte

De zorg voor archeologie is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van overheden en particulieren. Het gedecentraliseerde stelsel dat Nederland legt niet alleen de verantwoordelijkheid bij het Rijk, maar juist ook bij de gemeenten en provincies bij de bescherming en de aanwijzing van archeologische monumenten. Het Rijksbeleid is gericht op het behoud, duurzaam beheer en verbetering van de toegankelijkheid van archeologisch erfgoed. De provincies en vooral de gemeenten zijn op regionaal en lokaal niveau verantwoordelijk voor de uitvoering van dit beleid. Door eigen – aanvullend – beleid vast te stellen hebben ze naast het Rijk een centrale rol in de bescherming van archeologische vindplaatsen.

Het Rijk, de provincies en gemeenten houden toezicht op een juiste omgang met archeologisch erfgoed. Om ervoor te zorgen dat alleen de juiste partijen betrokken worden bij archeologisch onderzoek is er een vergunningenstelsel dat met de komst van de Erfgoedwet is overgegaan in een systeem van certificering. Alleen partijen die voldoen aan de Kwaliteitsnorm voor de Nederlandse Archeologie (KNA) kunnen archeologisch onderzoek doen. De Erfgoedinspectie houdt toezicht op het Nederlandse erfgoed en op de informatiehuishouding bij de centrale overheid. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed wijst archeologische rijksmonumenten aan en ondersteunt het veld met kennisproducten. De provincie voert het interbestuurlijk toezicht uit en controleert of het gemeentelijk erfgoedbeleid aan de wettelijke vereisten voldoet.