Kennis van kwaliteit in bodem en archeologie

Inhoudelijke bepalingen BRL en protocollen

Hoe moeten we omgaan met uitbesteden van werkzaamheden als het laten zetten van mechanische boringen of het uitvoeren van sonar-onderzoek?
Het uitbesteden van werkzaamheden die onder certificaat vallen (zoals het zetten van boringen), kan alleen als de onderaannemer hier ook voor is gecertificeerd.
Uitzondering is geofysisch onderzoek (land en waterbodem) en booronderzoek (alleen waterbodem). Dat kan uitbesteed worden aan een niet-gecertificeerde onderaannemers, zolang deze onderaannemer alleen brongegevens aanlevert en de opdrachtgevende certificaathouder zelf de uitwerking en interpretatie doet.

Het uitbesteden van werkzaamheden die niet onder certificaat vallen, kan zonder meer.

Hoe moeten we omgaan met uitbesteden van werkzaamheden als het laten analyseren van menselijk botmateriaal? Moet het lab dan gecertificeerd zijn voor Specialistisch Onderzoek? Wat als het lab aan een universiteit verbonden is? Universiteiten hoeven niet verplicht gecertificeerd te zijn.
Het uitbesteden van werkzaamheden die onder het eigen certificaat vallen (zoals het analyseren en uitwerken van vondsten), kan alleen als de onderaannemer hier ook voor is gecertificeerd. Dat geldt ook voor eventuele uitbesteding aan een universiteit. Die moet dan daarvoor gecertificeerd zijn.
NB: de vrijstelling van de certificatieplicht voor universiteiten geldt alleen bij onderzoek voor onderwijsdoelstellingen. KNA-onderzoek is dat niet.

Het uitbesteden van werkzaamheden die niet onder certificaat vallen, kan zonder meer.

Kunnen wij niet-geregistreerde specialisten van een universiteit inzetten bij de uitwerking van ons onderzoek?
Personen die voorbehouden handelingen verrichten moeten beschikken over een KNA-actorstatus. Dit geldt zowel voor eigen personeel als voor ingeleende / ingehuurde personen. De ingehuurde specialist werkt dan in het kwaliteitssysteem van de certificaathouder. Dus als de certificaathouder specialisten van de universiteit inhuurt, dan moeten deze een registratie hebben.

In de protocollen staan handelingen die zijn voorbehouden aan actoren. Betekent dit dat deze handelingen daadwerkelijk door een actor verricht moet worden of dat deze handelingen verricht moeten worden onder supervisie van deze actoren?
In de BRL 4000 zijn voorbehouden handelingen als volgt gedefinieerd: “Voorbehouden handelingen binnen een onderzoeksproject die conform de eisen van een protocol alleen door een specifiek voorgeschreven actor uitgevoerd mogen worden”. Dat impliceert dat deze handelingen door de actor zelf worden uitgevoerd.
Hiervoor geldt één uitzondering, namelijk bij inwerken en bij opleiding. In die situatie is het denkbaar dat stappen door aankomende actoren worden uitgevoerd, maar altijd onder supervisie van de genoemde actor (die actor is fysiek aanwezig). Dit is geregeld in voetnoot 11 van de BRL.

Moeten alle ruwe data uit een onderzoek aangeleverd worden bij het depot of kan worden volstaan met deponering van de uitgewerkte data?
Aan het eind van een onderzoek moet de projectdocumentatie gedeponeerd worden. Specificatie OS17 beschrijft wat er tot de projectdocumentatie behoort. Dit betreft (o.a.) alle “primaire databastanden, inclusief die van de specialisten (bestanden met de onuitgewerkte data die is verkregen door metingen, waarnemingen, etc.)”.

Moet een opgravingsrapport door een buitenlands bedrijf in het Nederlands opgesteld worden?
Volgens Protocol 4004 geldt voor de (standaard)rapportage dat alleen de samenvatting in het Nederlands moet, rest van de taal is vrij. Overigens kan de opdrachtgever/bevoegde overheid hier via het PvE eisen aan stellen.

Moet een buitenlandse werknemer die door het bedrijf tijdelijk wordt ingezet ook voldoen aan de actoreisen?
Ja, iedereen die wordt ingehuurd moet aantonen dat hij voldoet aan de eisen middels het register. Dit geldt ook voor buitenlandse actoren.

Hoe stel ik een programma van eisen op?
Conform protocol 4001 dient een programma van eisen opgesteld te worden door een senior KNA-archeoloog. Dit geschiedt aan de hand van het in dit protocol beschreven proces. Belangrijke onderdelen zijn: het uitvoeren van bureauonderzoek, formuleren van vraagstellingen (wat moet er worden onderzocht en hoe?) en het bepalen van randvoorwaarden en eisen. Het programma van eisen wordt vastgesteld door het bevoegd gezag.

Moet een werkgever met een opleidingsplan het opleidingsdossier van een actor meegeven als de actor van werkgever veranderd?
Ja, de werkgever moet het opleidingsdossier meegeven, anders kan de actor bij een volgende werkgever het gepleegde onderhoud niet/nauwelijks aantonen. De actor moet hier overigens zelf verzoeken (de actor is te allen tijde zelf verantwoordelijk voor het onderhoud van de eigen actorstatus). De werkgever moet tegemoetkomen aan dit verzoek.

Mag een gepensioneerde medewerker met nog een geldige actorstatus en die wordt ingezet als vrijwilliger, voorbehouden handelingen verrichten?
Als iemand als vrijwilliger (dus onder toezicht zonder verantwoordelijkheid) met een vrijwilligersovereenkomst werkt, is het vrijwilliger en mag hij geen voorbehouden handelingen verrichten. Ook niet als hij/zij wel de betreffende actorstatus verricht. Hij/zij kan immers – als vrijwilliger – geen verantwoordelijkheid dragen voor het resultaat.

NB: als de persoon via een nul-uren-contract of uitzendconstructie actief is, zou het wel kunnen. Er is dan een duidelijke hiërarchische lijn en de persoon wordt voor specifieke taken ingehuurd en is daar op aanspreekbaar.