Kennis van kwaliteit in bodem en archeologie

Advieskamer Bodembescherming over bescherming tegen uitlogen staalslakken

Begin zomer 2022 bracht de Advieskamer Bodembescherming advies uit over bescherming tegen uitlogen vanuit staalslakken. Het betreffende advies zag toe op het aanbrengen van een beschermingsfolie in de provinciale weg ‘de Centrale As’ te Friesland.


Foto: WUR eDepot

Deze weg – voorbereid en aangelegd in de periode 2012 - 2017 - is voor een deel gefundeerd op staalslakken. Deze nuttige toepassing kreeg echter een staartje toen bleek dat de slakken begonnen uit te logen. Oorzaak was regenwater dat kon indringen doordat er geen folie was aangebracht om de staalslakken tegen het water te beschermen. Gevolg was uitloging van zware metalen naar het grondwater met een permanent karakter. De eerste bereddingsmaatregelen – het draineren en afvoeren van het verontreinigd grondwater – was op lange termijn uiteraard geen houdbare oplossing.

Om tot een definitieve oplossing te komen hebben wegbeheerder (provincie Fryslân) en aannemer Heijmans een folie-constructie over de staalslakkenfundering ontworpen en het ontwerp voorgelegd aan de Advieskamer Bodembescherming. Deze heeft een positief oordeel advies uitgebracht. Dit advies betrof niet alleen de folieconstructie, maar hield ook rekening met bijvoorbeeld zettingsomstandigheden, de grondwatersituatie en civieltechnische toepassing. Ook gaf het aanwijzingen voor beheer en onderhoud, zodat de staalslakken tenminste 100 jaar beschermd moeten zijn tegen indringend water.

Inmiddels is het werk volop in uitvoering. De eerste werkzaamheden zijn gestart in het najaar van 2022, afronding volgt in het voorjaar van 2023. Daarbij blijft altijd een deel van de weg open, om zo de doorstroming van het verkeer in Noord-Oost Fryslân te garanderen en onveilige situaties op het onderliggende wegennet te voorkomen.

Omdat bij staalslakken een folieconstructie niet verplicht is, komt de uitloogproblematiek zoals bij de Centrale As mogelijk op meer plaatsen voor. Een folieconstructie zoals in Fryslân is toegepast, kan dan uitkomst bieden. Wel zal voor elke situatie een specifiek ontwerp nodig zijn, dat tegemoetkomt aan de lokale omstandigheden. De Advieskamer Bodembescherming kan een dergelijk ontwerp toetsen voor opdrachtgever, uitvoerder en bevoegd gezag.